اضطراب امتحان اضطراب انسان از لحاظ وجود موضوع و یا فقدان موضوع به دو نوع آزاد و موضوع دار تقسیم شده است . اضطراب آزاد ، احساس وحشت و نگرانی همه جانبه و منتشر است که ناشی از یک موقعیت و یا رویدادی خاص نیست و به صورت مستمر وجود دارد . اما اضطراب موضوع دار وابسته به موقعیت معینی است مانند اضطرابی که به علت شرکت در امتحان در فرد بوجود می آید . نحوه آمادگی برای امتحانات در پیشرفت تحصیلی دانشجویان از اهمیت ویژه ای برخوردار است اما عادت غلط ( شب امتحانی بودن ) باعث می شود در برخی از دانشجویان ، امتحان به موضوعی اضطراب آور مبدل شود ، به طوری که با نزدیک شدن زمان امتحانات کار آیی و آمادگی ذهنی آنها کاهش می یابد . عوامل بروز اضطراب امتحان 1- ترس از شکست : ترس از شکست ، طی تجربه ، آموخته می شود . یعنی هربار که به دلیل عدم موفقیت در کاری مورد تمسخر و بی احترامی قرار گرفته ایم ، این ذهنیت در ما بوجود آمده که اگر شکست بخوریم مورد استهزاء قرار می گیریم . لذا از این طریق ترس از شکست در ما شکل گرفته است . 2- انتظارات نامعقول : اگر دیگران ، از فرد ، انتظاری بیشتر از توانایی وی داشته باشند ، یا خود شخصی انتظار نامعقولی از خویشتن داشته باشد و یا هدفهای وی با توانایی هایش هماهنگی نداشته باشد ، در او اضطراب ایجاد می شود . 3- موفقیت تحصیلی به عنوان منبع عزت نفس : چنانچه موفقیتهای تحصیلی به عنوان معیار اصلی احساسی ارزشمندی پذیرفته شده باشد ، در آن صورت ، فرد میزان بیشتری از اضطراب امتحان را تجربه خواهد کرد . زیرا شکست در امتحان به معنی تهدید عزت نفس وی خواهد بود . 4- شکستهای قبلی : اضطراب امتحان در افرادی که تجارب ناخوشایندی از شکستهای پی درپی داشته اند ، چشم گیرتر است . 5- ویژگیهای شخصیتی : برخی معتقدند که اضطراب امتحان حاصل نوعی ویژگی شخصیتی است که طی تعامل کودک با والدین وی شکل می گیرد . والدین این کودکان از طریق ارایه محرکهای منفی ( تنبیه و سرزنش و ... ) موجب ناامنی درونی آنها شده و آنها را از پیامد امتحانات نگران می سازند . 6- فقدان یادگیری کافی : دانشجویانی که با سهل انگاری یا وقت گذرانی به اندازه کافی درس نخوانده اند ، آمادگی روانی لازم برای امتحان را ندارند چون شکست حتمی خود را پیش بینی می کنند . توصیه های لازم برای کاهش اضطراب قبل از امتحان قبل از امتحان با دانشجویان دیگر راجع به امتحان صحبت نکنید . چون استرس و اضطراب مثل سرماخوردگی از یک نفر به نفر دیگر سرایت می کند . دانشجویان دیگر استرس و ناراحتی خود را به شما انتقال می دهند . و شما مضطرب و ناراحت تر از آنچه که هستید می شوید . نفسهای عمیق و آرام کننده بکشید . هنگام اضطراب نفس انسان کوتاه و تند تند می شود . نفس کشیدنهای عمیق باعث می شود که اکسیژن بیشتری وارد بدن شما شود و درنتیجه بهتر می توانید فکر کنید . خوب بخوابید . اگر شب قبل از امتحان تا دیروقت بیدار باشید باعث می شود که آنقدر خسته باشید که نتوانید بخوبی امتحان دهید و تمرکز خوبی نداشته باشید . خوب صبحانه و ناهار بخورید . توصیه های لازم برای کاهش اضطراب هنگام امتحان
یکبار بطور کامل سوالهای امتحان را بخوانید . عجله نکنید اول همه سوالها را بخوانید و بعد سوالی را جواب دهید که برایتان مهم تر است و ارزش بیشتری دارد . زمان امتحان را به سوالهای موجود تقسیم کنید تا مشخص شود برای هر سوال چه مقدار زمان دارید . دستورالعمل سوالها را به درستی بخوانید . ابتدا سوالهایی را جواب دهید که می دانید و بلد هستید . وقتی سوالی را بی جواب می گذارید آنها را علامت بزنید و دوباره به آنها برگردید و آنها را جواب دهید . اگر سوالهای غلط نمره منفی ندارند ، به همه سوالها جواب دهید حتی آنهایی را که نمی دانید . درمورد سوالهای تشریحی ابتدا سرفصل ها را بنویسید و بعد سرفصل ها را شرح و بسط دهید و بعد اگر وقت داشتید آنچه را که نوشتید وارسی و اصلاح کنید . اولین فردی نباشید که جلسه را ترک می کند . اگر به سوالها جواب داده و وقت اضافی دارید بهتر است به وارسی و اصلاح جوابهای خود بپردازید . مرکز مشاوره دانشگاه گیلان