فوايد اهدای خون چيست؟مهمترين فايده اهدای خون، نجات زندگی و کسب رضايت الهي و از فوايد ديگر آن آگاهی از سلامت جسمانی می باشد که از طريق کنترل های زير انجام می پذيرد:
�ضربان قلب
�فشار خون
�دمای بدن
�تشخيص کم خونی و نوع گروه خونی.
آيا انتقال خون ايمن است؟
سازمان انتقال خون در ايران کليه اهداء کنندگان را مورد بررسی قرار می دهد تا ايمنی اهداء کنندگان و دريافت کنندگان تأمين گردد. تمامی خون های اهداء شده ، در آزمايشگاههای سازمان برای اطمينان از سلامت تحت آزمايشات ذيل قرار می گيرد:
1-HIV ( ايدز)
2- هپاتيتB
3- هپاتيتC
4- سيفليس
5- گروه بندی خون
هنگام اهداء خون ، اهداء کننده بايد به سؤالاتی که در مورد وضعيت سلامت وی پرسيده می شود پاسخ دهد. اين سؤالات برای تشخيص و بررسی اهداء کنندگان پر خطر طرح شده است.
برخی شرايط اهداء خون:- حداقل سن 17 سال و حداکثر سن 65 سال
- حداقل وزن 50 کيلوگرم
- فواصل اهداء خون هر 8 هفته يک بار است؛ مشروط بر اين که تعداد دفعات اهداء در طول يک سال از 4 بار تجاوز ننمايد.
- عدم کم خونی که با انجام آزمايش مشخص می شود.
- در صورت وجود سابقه موارد زير در فرد اهداء کننده ، حتماً پزشک انتقال خون بايد در جريان امر قرار بگيرد:
�مصرف برخی داروها
�آلرژی های مهم مانند آسم، تب يونجه و ...
�فشارخون بالا
�ديابت
�بيماری های قلبي، ريوي، کليوی و کبدی
�سابقه تزريق خون و فرآورده های آن
� خالکوبی و حجامت
�سابقه اعتياد به مواد مخدر تزريقی
�سابقه صرع يا تشنج
�سابقه تماس جنسی مشکوک
�سابقه جراحی در شش ماه اخير
�دوران حاملگی و شيردهی
اهدای اتولوگ چيست؟روشی است که در آن بيمار خون خود را اهداء می کند و خون تا زمانی که وی به آن احتياج دارد در شرايط مناسبی نگهداری می شود. اتولوگ برای بيمارانی که جهت عمل های جراحی اختياری آماده می شوند، قابل انجام است. در اين روش بيمار بايد توسط پزشک معاينه شود تا از سلامت خود اطمينان حاصل نمايد. بيمارانی که از خون خود استفاده می کنند ايمن ترين خون ممکنه را به خود تزريق می کنند. خطرات احتمالی ( به واسطه اجزاء خون مانند گلبول های سفيد، پلاکت ها و پروتئين سرم ) با تزريق خون اتولوگ حذف می شود.
قبل از اهدای خون ، اهداء کنندگان چه کارهايی بايد انجام دهند؟
اهدای خون تجربه لذت بخشی است ؛ پس بايد به خاطر داشته باشيد: قبل از اهدای خونيک غذای مناسب بخوريد و ميزان آب بيشتری نسبت به روزهای گذشته ميل کنيد. اگر ممکن است از خوردن آسپرين به مدت 48 ساعت قبل از اهداء خودداری فرمائيد.نام و مقدار داروهای مصرفی خود را به ياد داشته باشيد. خوردن دارو از اهدای خون جلوگيری نمی کند ولی علت مصرف آن ممکن است از اهدای خون جلوگيری نمايد.
مراحل اهدای خون:
اهدای خون يک روند ساده و ايمن است و تقريباً 45 تا60 دقيقه زمان لازم دارد. وسايل مورد استفاده ، يکبار مصرف و استريل هستند . ابتدا فرم ثبت نام توسط بيمار تکميل می گردد سپس بيمار به چند سؤال در ارتباط با سلامتی خود پاسخ می گويد و معاينه بالينی ساده شامل: اندازه گيری فشارخون، دمای بدن و نبض به علاوه يک نمونه خون برای تشخيص کم خونی از بيمار انجام می شود. اهداء کننده روی تخت دراز کشيده و محل خونريزی توسط ماده آنتی سپتيک ، ضدعفونی می شود. و سپس در عرض 6 تا10 دقيقه خونگيری به عمل می آيد.مصرف کنندگان اصلی خون و فرآورده های آن در ايران1 – بيماران تالاسمی
2 – بيماران مبتلا به انواع هموفيلی
3 – بيماران دياليزی
4 – بيماران نيازمند به جراحی های بزرگ ( قلب ، کليه ، مغز استخوان ، و زنان )
5 – مبتلايان به بيماری های خونريزی دهنده
6 – نوزادان مبتلا به زردی ناشی از ناسازگاری خون مادر و جنين
7 – پيوند اعضاء
8 – سوختگی های شديد
9 – کم خونی های مزمن
10 – انواع سرطان ، به خصوص در مرحله شيمی درمانی
دستورالعمل برای اهداء کنندگان بعد از اهدای خون :
1 - چند ساعت بعد از اهدای خون ميزان مايعات بيشتری نسبت به قبل بنوشيد. ( بدون الکل )2 – بعد از اهدای خون غذای سالمی ميل کنيد.
3 – برای نيم الی يک ساعت بعد از اهدای خون سيگار نکشيد.
4 – اگر در محل اهدای خون خود ( بازو) خونريزی وجود دارد دست خود را 3 تا 5 دقيقه بالا بگيريد و فشار دهيد.
5 – اگر حالت غش يا گيجی داريد به صورتی بنشينيد که سر شما بين زانوهايتان قرار گيريد. و يا به نحوی دراز بکشيد که سر شما پايين تر از بدنتان قرار بگيرد.
6 – فعاليت های معمول خود را می توانيد بعد از نيم ساعت از سر بگيريد. در هر حال از هرگونه فعاليت شديد در ادامه روز خودداری کنيد.
7 – اگر بعد از اهدای خون حال خوبی نداشتيد ، می توانيد با مرکز انتقال خون محل خود تماس بگيريد و با پزشک يا پرستار حاضر در مرکز مشاوره کنيد.
8 – اگر خونمردگی يا خونريزی در زير پوست مشاهده شد ، در 24 ساعت اول بعد از اهداء ، از کمپرس سرد برای محل مذکور استفاده کنيد. بعد از 24 ساعت اول ، استفاده از کمپرس گرم در رفع علائم کمک می کند .