فاطمه زهرا همتای قرآن کریم
در این نوشتار به گوشه ای از سخنان دو عالم بزرگ و فرهیخته زمان ما پیرامون شخصیت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها خواهیم پرداخت.
آیه الله جوادی آملی
وجود مبارک صدیقه کبرا فاطمه زهرا (سلام الله علیها) سیره و سنتی دارد که معرف هویت اوست؛ چون این ذات پر برکت همانند سایر ذوات قدسی همتای قرآن کریم‌اند و قرآن کریم عباراتی دارد، اشاراتی دارد، لطایفی دارد، و حقایقی؛ چه اینکه از امام حسین (علیه‌السلام) و امام صادق (سلام‌الله‌علیه) رسیده است که قرآن به چهار بخش تقسیم می‌شود، چهار درجه دارد: یک درجه‌‌اش برای توده مردم است به نام عبارات قرآن؛ برتر از آن اشارات قرآن است و والاتر از آن لطایف قرآن است و قله قرآن حقایق قرآن است که مخصوص انبیاست. صدیقه کبرا هم که از ذوات قدسی عترت (علیهم‌الصلاة و علیهم‌السلام)اند، سیره و سنتی دارد که بخشی جزء عبارات آن سیره است، توده مردم از آن بهره می‌برند؛ بخشی مربوط به اشارات سیره آن حضرت است که خواص استفاده می‌کنند و بخشی مربوط به لطایف سیره و سنت آن حضرت است که أخص بهره می‌برند و بخشی مربوط به حقایق فاطمیه است که أنبیا استفاده می‌کنند و دیگران طرفی نمی‌بندند؛ بحث درباره آن حضرت در حقیقت همانند بحث درباره قرآن کریم است.
صدیقه طاهره و اهل بیت عصمت (علیهم‌السلام) ریسمان آویختة الهی
قرآن کریم که حبل خداست، طناب ناگسستنی الهی است، این حبل و طناب را خدا نازل کرده است، لکن انزال قرآن همانند انزال باران نیست. این حبل را خدای سبحان نازل کرد یعنی آویخت؛ نه انداخت. آن طوری که قرآن نازل شده است باران نازل نمی‌شود و آن طوری که باران نازل می‌شود قرآن نازل نشده است. نازل کردن باران یعنی انداختن این قطره‌ها روی زمین. نازل کردن قرآن یعنی آویختن این طناب از بالا به زمین؛ چون قرآن حبل خداست و خدا این طناب را آویخت؛ نه انداخت، لذا از عبارات تا اشارات و لطایف و حقایق درجات این حبل است و هر کسی به اندازه علم و عملش می‌تواند در خدمت طناب الهی باشد. اهل بیت (علیهم‌السلام) و صدیقه کبرا (صلوات‌الله‌علیها) اینها حبل‌الله‌اند، حبل متین‌اند و حبل متین را خدا آویخت؛ نه انداخت؛ چون آویخت نه انداخت؛ رهبری قلوب اینها به دست خدای سبحان است اینها جزء اولیای الهی‌اند. به انسان کاملی می‌گویند «ولی الله» که در بخش علم و عمل بدون واسطه از ذات اقدس الهی فیض بگیرد. در ولی او باشد، در جِوار او باشد، موالات داشتن متوالی بودن یعنی فاصله برقرار نشدن. چنین انسانی می‌شود ولی خدا که از ولی و جِوار فیض الهی طرفی می‌بندد. در همان حدیث معروف ثقلین ذات اقدس الهی فرمود: این طناب «طرف بید الله تعالی»؛ یک طرف این طناب یعنی قرآن به دست خداست؛ طرف دیگرش در دست شماست. پس مطلب دوم این شد که این بانو مانند سایر ائمه معصوم (علیهم‌السلام) حبل متین خدایند و این طناب را خدا آویخت؛ نه انداخت و یک طرفش به دست خداست؛ طرف دیگرش به دست مردم است، در دسترس مردم است.
سیره و شخصیت حضرت زهرا(س) در کلام آیت‌الله العظمی مظاهری
شخصیت اخروی حضرت زهرا«س»
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در روایتی می فرمایند: در قیامت، فاطمه از صراط عبور کرده، وارد بهشت می‌شود و رشته‌های چادر او بر روی صراط باقی می‌ماند که یک سوی آن به دست زهرا و سوی دیگرش در عرصه قیامت است. در این هنگام منادی پروردگار به خلائق که از اولین تا آخرین آنان بر صراط گرد آمده‌اند، ندا‌می دهد:
«یَا أَیُّهَا الْمُحِبُّونَ لِفَاطِمَةَ تَعَلَّقُوا بِأَهْدَابِ مِرْطِ فَاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ»
ای دوست‌داران فاطمه! به رشته‌های چادر او در آویزید.
با این فرمان، جمع کثیری از آفریدگان که در شمار محبِّین حضرت زهرا سلام الله علیها هستند، با تمسّک به رشته‌های چادر آن حضرت، داخل بهشت می‌شوند.
بر اساس این روایت نورانی، در روز قیامت حضرت زهرا سلام الله علیها چادری دارند که رشته‌های مختلف دارد و بهشتی‌ها باید هرکدامشان به یکی از این رشته‌ها چنگ بزنند و به بهشت بروند.
چادر یا پوشش حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها در این روایت، کنایه از شخصیت آن بانوی گرامی در قیامت است. اساساً قرآن کریم چادر را نشانه شخصیت زنان می‌داند. چنان‌که می‌فرماید:
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاء الْمُۆْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُۆْذَیْنَ»
این آیه شریفه می‌فرماید: یا رسول الله به همه زن‌ها بگو چادر سر کنند و با چادر رو بگیرند، برای اینکه علامت شخصیت زن، چادر او است. لذا چادری که در این روایت آمده، علامت شخصیّت است.
بنابراین معنای حقیقی روایت این است که حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها در قیامت، شخصیت ممتازی دارند و علاوه بر شخصیت حسبی و شخصیت نسبی، از شخصیت دینی خاصّی برخوردارند و هرکه در این دنیا با شخصیّت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها تناسب داشته باشد، تجسّم عملش در قیامت این است که به شخصیت ایشان چنگ می‌زند و به دنبال ایشان به بهشت می‌رود.
تمسّک به فضائل حضرت زهرا«س»، عامل رستگاری در آخرت
مراد از رشته‌های چادر نیز که در روایت آمده است، صفات نیکو و فضائل پسندیده حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها می‌باشد. ایمان، علم، زهد، سخاوت و ایثار، از جمله فضائل و خصائل نیکوی آن حضرت است. هرکس در دنیا صفات و خصائل حسنه بانوی دو عالم را برگزیند و به آن عمل نماید، در قیامت به واسطه همان صفت، رستگار شده و وارد بهشت می‌گردد.
به بیان دیگر، این روایت شریف به ما می‌فهماند کسانی که در دنیا از حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها سرمشق گرفته و شخصیت دینی و اجتماعی خود را به شخصیّت آن بانوی دو عالم شبیه سازند، در قیامت به واسطه شفاعت حضرت زهرای اطهر سلام‌الله‌علیها به بهشت خواهند رفت.
در این جلسه به چند نمونه از فضائل و وی ژگی‌های حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها که لازم است سرمشق همگان باشد، اشاره می‌شود. هرچند شخصیت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها را با این بحث کوتاه نمی‌‌‌توان معرفی کرد و در این جلسه، صرفاً قطره‌ای از دریای فضائل آن صدیقه شهیده، بیان می‌شود.
حجاب و عفاف
اگر خانم‌ها طالب بهشت باشند، باید از نظر حجاب و عفاف، با حضرت زهرای مرضیّه تناسب داشته باشند. مردها نیز اگر بخواهند به بهشت بروند، باید غیرت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها را سرمشق خویش قرار دهند.
بنابر تصریح قرآن کریم، شخصیّت اجتماعی خانم‌ها با چادر سر کردن هویدا می‌شود. به عبارت روشن‌تر علامت عفّت و شخصیّت زنان، چادر است. ولی متأسّفانه جامعه امروزی، چادر را از دست داده است و این خسارت بزرگی است.
لیلة القدر - ویژه نامه شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها
روایتی مستند از وقایع پایانی عمر مادر
