رئیس جمهور با تاکید بر اینکه گسترش فضای کمی دانشگاه بدون کیفیت، مطلوب ما نیست، اظهار داشت: دانشگاه در ایران باید به دانشگاه مهارت محور تبدیل شود. علم، پایه مهارت، پیشرفت و توسعه است و دانشجو باید در کنار علم آموزی، مهارت و نیازمندی های آینده جامعه را بیاموزد.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در آئین آغاز رسمی سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری کشور که در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: بی تردید امروز دانشگاه‌های کشور مسؤولیت سنگینی را برعهده دارند و دولت هم در برابر دانشگاه مسؤول است و ما همیشه در دولت در تلاشیم تا مشکلات دانشگاه حل شود.

دکتر روحانی باتاکید بر اینکه دانشگاه برای ما اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد و به صورت عام حوزه و دانشگاه را باید در کنار هم بدانیم، افزود: من فرزند حوزه و دانشگاه هستم و افتخار می‌کنم. مجموعه دانشگاه و حوزه اداره آینده جامعه را بر عهده دارند.
رئیس جمهور خاطر نشان کرد: آنهایی که در دانشگاه درس می‌خوانند هر چند در حین تحصیل مسئولیت اجرایی ندارند اما از لحظه ورود به دانشگاه احساس می‌کنند که از مسئولان و مدیران آینده کشور هستند.
دکتر روحانی گفت: بی‌تردید دانشگاه‌ها مسئولیت سنگینی بر دوش دارند و متقابلاً جامعه و دولت هم در مقابل دانشگاه مسئول است.
رئیس جمهور با بیان اینکه در ارائه خدمات به دانشگاه از سوی دولت نقایصی هم وجود دارد، اظهارداشت: ما همیشه در دولت تلاش می‌کنیم تا این مشکلات را رفع نمائیم. به وزیران علوم و بهداشت و رؤسای دانشگاه‌ها همیشه تأکید کرده و می‌کنم که به ورزش جوانان، سلامت، تغذیه و رفاه آنها به همان اندازه‌ای که برای سیاست جوان‌ها و یادگیری آنها وقت می‌گذاریم، اهمیت بدهیم و وقت بگذاریم.
دکتر روحانی تأکید کرد: به دانشجوی عالم، سالم، بانشاط، فعال، دلسوز و شیفته کشور نیاز داریم و همه اینها باید در کنار هم قرار بگیرند تا ما بتوانیم به وظیفه اصلی خود عمل کنیم.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به اهمیت ارتقا کیفیت دانشگاه‌های کشور، اظهار داشت: معتقدیم فضای کمی و کیفی در دانشگاه‌ها باید در کنار هم مورد توجه قرار بگیرد و خوشبختانه در این راستا اقدامات خوبی، انجام شده است.
دکتر روحانی خاطر نشان کرد: در ۴۱ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی برغم همه مشکلات، دانشگاه‌های کشورمان در رشته‌های مختلف به رسالت و وظایف خود به خوبی عمل کردند به نحوی که امروز سطح دانشگاه‌های کشورمان نسبت به منطقه و حتی جوامع پیشرفته خیلی عقب نیست و تحرکات خوبی از لحاظ علم و دانش داشته‌ایم.
رئیس جمهور گفت: اخیراً فردی که خودش پزشک متخصص در کشور پیشرفته آلمان است و مسئولیت یک مرکز پزشکی را در این کشور بر عهده دارد، وقتی یکی از اقوامش در آنجا نیاز به عمل جراحی پیدا می‌کند، او را به تهران آورده و در اینجا عمل می‌کند وقتی از وی علت این کار را پرسیدم، گفت ایران از لحاظ کیفیت و رسیدگی، پایین‌تر از کشورهای اروپایی نیست و از لحاظ بهداشتی مراکز درمانی ایران بهتر از اروپایی‌ها است. اقدام این پزشک جراح نشان می‌دهد که کشورمان در علوم و دانش مختلف در رده‌های بالایی قرار دارد.
دکتر روحانی در ادامه با تأکید بر اینکه دانشگاه‌ها باید مهارت محور باشند، اظهار داشت: محور اصلی در دانشگاه نباید علم باشد، البته علم در بسیاری از امور پایه مهارت و پیشرفت و توسعه است اما نباید صرفاً به علم اکتفا شود، علم باید در کنار نیازمندی‌های جامعه قرار بگیرد.
رئیس جمهور اضافه کرد: در اینکه برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه، شغل به اندازه کافی نیست، ممکن است دلایل مختلفی بیان شود اما بی‌تردید فارغ‌التحصیل دانشگاه مهارت‌محور بهتر و زودتر از فارغ‌التحصیل دانشگاهی که حافظه‌محور بوده می‌تواند شغل مناسب پیدا کند.
دکتر روحانی گفت وقتی در سال ۵۱ برای کارآموزی امور قضائی به دانشگاه رفتیم اگر چه به ظاهر لیسانس گرفته بودیم و دانش لازم را داشتیم اما در آنجا متوجه شدیم که هیچ چیزی بلد نیستیم و چه بسا رئیس دفتر دادگاه بهتر از لیسانسیه‌ها به امور قضائی آشنایی داشت و در بحث پزشکی قانونی نیز دقیقاً با حضور در مرکز پزشکی قانونی، با ابعاد مختلف این درس آشنا شدیم.
رئیس جمهور خاطر نشان کرد: اینکه گفته شد علم در گذشته بعد از چندین سال ۲ برابر می‌شد، امروز باید بگوییم که علوم مختلف پس از چند روز ۲ برابر می‌شود و چه بسا در آینده فرصت آن باز هم کاهش یابد.
دکتر روحانی با تأکید بر اینکه پیشرفت دانشگاه باید با سرعت علم منطبق باشد، اظهار داشت: امروز در دانشگاه‌ها کتب سال‌های گذشته تدریس می‌شود و علم اساتید هم به چند سال پیش تعلق دارد، ضمن اینکه دانشجو هم برای ۵ الی ۶ سال آینده وارد بازار کار و مسئولیت می‌شود، لذا باید بررسی شود که چگونه می‌توان به دانشجو مهارتی آموخت که در ۵ سال بعد نه تنها از علم عقب نباشد، بلکه بتواند پیش‌رو و پیشتاز هم باشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه امروز شرایط در حوزه علم و دانش نسبت به گذشته کاملاً تغییر کرده است، تصریح کرد: باید دانشجویان خود را برای فردایی که از امروز کاملاً متفاوت است، آماده کنیم. امروز ماشین و تکنولوژی جای انسان را گرفته است و همه چیز در حال تحول است و هوش مصنوعی و ابررایانه‌ها پیش‌بینی‌هایی در کمترین زمان ممکن انجام می‌دهند که چه بسا صدها دانشمند با ساعت‌ها کار شبانه‌روزی نتوانند، کار یک ساعت آن کامپیوتر را انجام دهند.
دکتر روحانی با بیان اینکه امروز تحولات علمی بسیار سرعت گرفته و بار مسئولیت دولت هم در این زمینه بسیار سنگین است، گفت: امروز باید توجه داشته باشیم که چگونه می‌توان دانشجو را برای دنیای فردا آماده کنیم. امروز راه دانش و علم متفاوت‌تر از گذشته است و باید کاری کنیم که دانشجو نه تنها برای دنیای فردا آماده‌تر شود، بلکه وسایلی فراهم کنیم که همیشه در حال آموزش باشد، لذا این شعر «ز گهواره تا گور دانش بجوی» کاملاً منطبق با نیاز جامعه امروز جامعه است.
رئیس جمهور با بیان اینکه با خودکفایی دانشگاه در زمینه مالی و بودجه موافقت دارد، گفت: معتقدم درآمد دانشگاه می‌تواند از طریق عرضه تحقیقات و پژوهش‌ها مفید باشد و باید تحقیقاتی در دانشگاه صورت بگیرد که با ارزش بسیار بالا در دنیا و جامعه خودمان متقاضی داشته باشد.
دکتر روحانی اتصال دانشگاه به مراکز تولیدی و صنعتی را یک ضرورت دانست و گفت: در این راستا اقدامات خوبی انجام شده است و باید چنین اقداماتی شتاب بگیرد. امروز دانشگاه‌های برجسته جهان تقریباً خودکفا هستند و دانشگاه‌های ما این پتانسیل و قدرت را دارند که روی پای خود بایستند و در این راستا بهترین کار این است که دانشگاه به بخش خصوصی متصل شود چرا که بخش خصوصی بهتر از دولت می‌تواند در امور اقتصادی مؤثر باشد.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفندماه اظهار داشت: در پایان امسال انتخابات بسیار مهم مجلس شورای اسلامی را در پیش رو داریم و دانشگاه‌ها همیشه در همه انتخابات کشور نقش بسیار ارزشمندی داشته‌اند و همواره فضای دانشگاه‌ها، فضای جامعه را نیز انتخاباتی و گرم کرده است.
دکتر روحانی افزود: در دوران انقلاب اسلامی نیز عمدتاً حوزه و دانشگاه فضای جامعه ما را گرم نگه داشته و نقش پیش‌رو و پیشتاز داشتند.
رئیس جمهور با تأکید بر اینکه باید خودمان را برای انتخابات آماده کنیم، اظهار داشت: سرنوشت آینده کشور را انتخابات تعیین و تأیید می‌ِکند و با همه نقص‌ها و اشکالاتی که گفته می‌شود، باز هم بهترین راه برای شکستن افراط‌گرایی، اصلاح جامعه، شایسته‌سالاری و حاکم شدن افکار به حق مردم، صندوق رأی است و هیچ راه دیگری نداریم و این را به عنوان کسی می گویم که عمر خود را در تجربه سیاسی و علمی گذرانده است.
دکتر روحانی تصریح کرد: راهی جز فضای باشکوه انتخابات وجود ندارد و علیرغم همه مشکلات تنها راه برای آینده کشور انتخابات است و باید خودمان را برای برگزاری باشکوه انتخابات آماده کنیم.
رئیس جمهور افزود: همه باید خودمان را آماده کنیم که هر کسی که بهتر و شایسته‌تر برای آینده کشور است و آماده فداکاری بوده و از دانش و فکر لازم برخوردار است را برگزینیم و از طرف دیگر هر کسی که خودش را شایسته می‌داند، نامزد شود. در این راستا هیچ اهمیتی ندارد که انتخاب بشود یا نشود و یا بگویند صالح است و یا صالح نیست.
دکتر روحانی تصریح کرد: یکی از مسائل مهم سال جاری موضوع انتخابات است و اگر انتخابات باشکوه، پررونق و با حضور اکثریت مردم را در سراسر کشور شاهد باشیم، این حضور قدرت سیاسی کشورمان را در دنیا بالا برده و دشمنان می‌هراسند و متوجه می‌شوند که فشار و تحریم‌های آنان اثرگذار نبوده و مردم همچنان به آینده کشور خود امیدوار هستند.
رئیس جمهور گفت: امید اولین و مؤثرترین در پیشرفت و توسعه جامعه است و بی‌تردید اگر همه از روحیه امید برخوردار باشند، در آن صورت به نتیجه مطلوب هم خواهیم رسید.
دکتر روحانی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه یکسری مسائل در کشور وجود دارد که حل و فصل آن زیاد دشوار نیست و در مقابل یکسری مشکلات هم وجود دارد که حل و فصل آن نیازمند زمان و استراتژی است، اظهار داشت: استراتژی حرکت کشور، موضوعی بلندمدت و دشوار است و در این زمینه اساتید و دانشگاه‌ها می‌توانند نقش بیشتری ایفا کنند.
رئیس جمهور با طرح این سوال که پیشرفت و آینده کشور در سایه تعامل یا تقابل با دنیا است، گفت: ممکن است پاسخ به این سوال آسان باشد اما این مسأله‌ای راهبردی است که ۴۱ سال است به جواب روشن و قاطع در این زمینه نرسیده‌ایم. یک عده بر تعامل سازنده و عده‌ای نیز بر تقابل مستمر با جهان تأکید دارند.
دکتر روحانی اضافه کرد: یک عده معتقدند که مشکلات موجود جز با قدرت‌نمایی و شکستن دشمن میسر نیست و یک عده نیز معتقدند می‌توان بسیاری از مشکلات را با گفتگو حل و فصل کرد. لذا مسأله اصلی این است که استراتژی ما باید تعامل سازنده و یا تقابل مستمر باشد و حل و فصل این موضوع با تنش و جر و بحث به نتیجه مطلوب نمی‌رسد و راه آن این است که همه همدیگر را برای رسیدن به استراتژی مناسب قانع کنیم.
رئیس جمهور گفت: دانشگاه‌ها وظیفه دارند اینگونه موضوعات را به جامعه توضیح دهند و رسانه ملی هم وظیفه ویژه‌ای در این خصوص دارد، چنانچه به طور مساوی در اختیار همه جناح‌ها و گروه‌ها قرار داشته باشد و بزرگترین وظیفه رسانه ملی طبق قانون اساسی آزادی است و باید فضای آزاد را در جامعه بوجود بیاورد. اگر رسانه ملی و همه رسانه‌ها به این وظیفه عمل کنند، کار برزگی انجام داده‌اند.
دکتر روحانی با طرح این سوال که ریشه همه دعواهای سیاسی در کشور چیست؟، اظهار داشت: ممکن است یک عده موضوعی را خوب و عده‌ای آن را بد معرفی کنند و یا عده‌ای برجام را موفق و عده‌ای ناموفق توصیف کنند، اما دعوا سر برجام نیست، بلکه در مورد موضوع بزرگ‌تری است.
رئیس جمهور گفت: عده‌ای عنوان می‌کنند که مذاکره با خارجی‌ها وقت تلف کردن است و باید با آنها تقابل کنیم و در این صورت است که روزی در مقابل ما کوتاه خواهند آمد و در مقابل یک عده هم معتقدند که با جنگ و تقابل به جایی نمی‌رسید، البته بدیهی است که وقتی تجاوز و یا حمله‌ای صورت می‌گیرد، دیگر نمی‌توان از تعامل سازنده سخن گفت و پاسخ آن نیز روشن است، اما سوال این است که در شرایط موجود چه راهی باید انتخاب کنید.
دکتر روحانی خاطر نشان کرد: یک عده به ما می‌گویند، شما در گفتگو با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وقت تلف کردید، آژانس در اختیار آمریکا و ابرقدرت‌هاست و گفتگو با آن هیچ فایده‌ای ندارد و بیهوده است و یک عده نیز می‌گویند می‌شود سال‌ها مذاکره کرد و به نتیجه رسید، همچنان که با همین آژانس بین‌المللی اتمی، توانستیم PMD را حل و آژانس اعلام کرد که این پرونده تمام شده است و این موضوع برای بعضی‌ها بسیار سنگین است و مانند بمبی است که بر سر عده‌ای کوبیده می‌شود.
رئیس جمهور اضافه کرد: وقتی با ۶ قدرت بزرگ جهانی بحث و مذاکره می‌کردیم یک عده می‌گفتند این مذاکرات خاصیت و فایده‌ای ندارد و باید ایستادگی کنیم و یک عده هم بر مذاکره تأکید داشتند و دولت مذاکره کرد و با سختی توانستیم به توافقی برسیم و این توافق برای عده‌ای به مثابه کوهی بود که بر سرشان ریخت.
دکتر روحانی خاطر نشان کرد: اینکه با ۶ قدرت بزرگ جهانی مذاکره کنیم و آنها حاضر شوند ۶ قطعنامه فصل هفتی را فسخ کرده و پس بگیرند کار آسانی نیست، ضمن اینکه برای هیچ کشور دنیا در قطعنامه سازمان ملل، فعالیت هسته‌ای مورد قبول قرار نگرفته است و این موضوع تنها برای ایران در قطعنامه ۲۲۳۱ گنجانده شده است.
رئیس جمهور گفت: وقتی توافق برجام انجام شد، یکی از رهبران دنیا از اینکه شرکت‌های بزرگ جهان برای انعقاد قرارداد با ایران صف بستند، دچار حیرت شده بود و هنگامی که این توافق در سال ۹۴ به امضا رسید، در سال ۹۵ رشد اقتصادی کشورمان در دنیا اول شد.
دکتر روحانی خاطر نشان کرد: در ابتدای دولت یازدهم زمانی که تورم را کاهش دادیم بعضی از اقتصاددانان اشکال گرفتند که این کار اشتباه است و باید از رکود شروع می‌کردید، اما وقتی که تورم یک رقمی شد و همزمان رشد اقتصادی نیز در سال ۹۵ به رقم ۱۲.۵ درصد رسید، دنیا را به شگفتی وا داشتیم.
رئیس جمهور افزود: این مدیریت همان مدیریتی است که بالاترین رشد اقتصادی را در سطح جهانی بوجود آورد و تورم برای ۳ سال مستمر تک رقمی شد و در بخش‌های مختلف از جمله بنزین، گازوئیل و گندم خودکفا شدیم.
دکتر روحانی گفت: رژیم صهیونیستی، عربستان و تندروهای آمریکا با فشارهای خود دولت جدید آمریکا را وادار کردند که از برجام خارج شود و کسانی که در کارآمدی برجام تردید دارند، می‌توانند زمانی که برجام منعقد شد را با امروز که صدمه دیده است، مقایسه کنند.
رئیس جمهور تصریح کرد: دانشگاه باید در مسائل مهم استراتژیکی ایفای نقش کند.
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به موفقیت‌های بدست آمده برای کشور در پرونده‌های حقوقی دادگاه لاهه، گفت: پیروزی در دادگاه لاهه کار آسانی نیست اما با تلاش حقوقدانان کشور، ما به پیروزی‌های ارزشمندی دست یافتیم و دادگاه به نفع ما و به ضرر آمریکا رأی داد.
دکتر روحانی با بیان اینکه موفق شدن در دادگاه لاهه سخت و پیچیده است اما این کار انجام شد، گفت: این ملت بزرگ ما قادر است در بخش‌های مختلف با استفاده از نیروهای کارآمد به نتیجه و موفقیت برسد.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ایستادن روی پای خود در اقتصاد حرف درستی است، گفت: آیا می‌توان بدون رابطه و تعامل با دیگران به رشد و توسعه رسید؟
دکتر روحانی خاطرنشان کرد: بدون تعامل و رابطه با دنیا شاید بتوان زندگی را گذراند اما دستیابی به رشد و توسعه چطور؟، رشد و توسعه بدون رابطه و تعامل با دنیا نمی‌شود و اگر صادرات نباشد و بانک‌ها قفل باشند و نتوانیم ارتباط برقرار کنیم، نمی‌توان به رشد و توسعه رسید.
رئیس جمهور با قدردانی از کشورهای دوست و همسایه و برخی از دیگر کشورها که بی اعتنا به تحریم‌های ناعادلانه آمریکا با ایران همکاری و تعامل دارند، افزود: ما امروز مبادلات تجاری و صادرات با دیگر کشورها را داریم و در همین شرایط سخت و جنگ اقتصادی درحال ورود به یک اتحادیه آسیایی هستیم.
دکتر روحانی با بیان اینکه از دانشگاه‌ها می‌خواهم در همه مسائل روز اعم از علمی و اقتصادی، با ارائه نظرات کارشناسانه خود دولت را یاری دهند، تاکید کرد: دهها مورد داریم که دانشگاه‌ها باید به عنوان مسائل مهم و استراتژیک وارد شوند و اگر با راهکارهای ارائه شده برای موضوعاتی که بیش از ۴۰ سال است راجع به آنها بحث می‌کنیم به نتیجه نرسیدیم، باید همه پرسی کنیم.
رئیس جمهور همچنین به موفقیت‌های شرکت‌های دانش بنیان در کشور اشاره کرد و گفت: موفقیت‌های بزرگی که در زمینه پدافند هوایی بدست آمده حاصل تلاش دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش بنیان بوده است و اینطور نیست که بدون تلاش دانشگاهیان و نخبگان بتوانیم به نتیجه برسیم.
دکتر روحانی با بیان اینکه امروز در شرایط اقتصادی سختی قرار داریم، گفت: همه باید همدیگر را یاری کنیم، دانشگاهیان بیش از دیگران مسئولیت دارند، تردید ندارم که با تلاش همگانی از مشکلات عبور خواهیم کرد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه با تلاش‌های انجام شده، شرایط کشور نسبت به سال گذشته یک قدم بهتر شده و از نظر تورم، بازار سرمایه و دیگر زمینه‌ها شرایط بهتر از قبل است، تاکید کرد: دولت در خدمت دانشگاهیان است و اهمیت، نقش و جایگاه دانشگاه را می‌داند، شما هم در خدمت کشور باشیدتا با کمک و همکاری هم به موفقیت‌ها و پیروزی‌های بزرگ‌تری در آینده دست یابیم.
پیش از سخنان رئیس جمهور در مراسم سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری کشور، وزیران علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رؤسای دانشگاه‌های تهران و علوم پزشکی تهران و همچنین ۲ نفر به نمایندگی از دانشجویان و اساتید دانشگاه‌ها طی سخنانی در حضور رئیس جمهور به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود در مورد وضعیت دانشگاه‌ها، توسعه علمی کشور و همچنین مشکلات و مسائل مربوط به امور دانشجویی و هیأت علمی دانشگاه‌ها پرداختند.

دکتر منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز در این مراسم طی سخنانی با بیان اینکه امروز ایران جایگاه پانزدهم دنیا در توسعه علمی و فناوری را به خود اختصاص داده است، گفت: به مدد تلاش‌های انجام شده در دانشگاه‌های کشور نیاز کارشناسی در همه حوزه‌ها در دانشگاه‌های داخل تأمین می‌شود و امروز ایران و جامعه علمی ما می‌تواند در بین کشورهای برتر دنیا عرض اندام کند.
رئیس جمهور همچنین در این آئین، با اهدای لوح تقدیر از نفرات برگزیده کنکور سراسری دانشگاه‌ها تقدیر کرد.