171 سال پيش درچنين روزی - 14آذرماه سال1214هجری شمسي: ميرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی ازرجل سياسی و مفاخرکشورمان دردوره قاجاريه درباغ نگارستان و بدستور محمد عليشاه به قتل رسيد. او بعد از پدر منصب قائم مقامی يافت و خدمات شايسته ای دراصلاح امور مملکت انجام داد. قائم مقام فراهانی دربسياری ازفنون بويژه علوم و فنون ادبی و ساده نويسی تبحری تام داشت و اين ويژگی درآثار او بخوبی مشهود است. ديوان اشعار و منشآت ازآثار قائم مقام فراهانی می باشند.
16 سال پيش درچنين روزی - 14آذرماه سال1369هجری شمسي: «دکترغلامحسين يوسفي» محقق ارزنده و ازاعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی به ديار باقی شتافت و درجوار حرم مطهر حضرت امام رضا(ع) به خاک سپرده شد. ايشان پس از اخذ دکتری دررشته زبان و ادبيات فارسی در دانشگاه مشهد به تدريس پرداخت و درمدت حيات خويش خدمات ارزنده ای به فرهنگ و ادب کشور کرد. ازآثار دکتر يوسفی می توان «کاغذ زر، ابومسلم خراساني، ديدار با اهل قلم، برگهايی درآغوش باد و چشمه روشن» را نام برد. همچنين تصحيح قابوسنامه، صوفی نامه، بوستان و گلستان سعدی ازديگر آثار ايشان بشمار می روند. دکتر غلامحسين يوسفی با تسلط کامل بر زبان و ادب فارسی ترجمه های گرانبهايی چون انسان دوستی دراسلام و شيوه های نقد ادبی را تقديم دوستداران ادبيات فارسی کرده است.
10 سال پيش درچنين روزی - 14آذرماه سال1375هجری شمسي: «علی حاتمي» نويسنده وکارگردان خلّاق سينمای ايران پس ازيک دوره بيماری سخت چشم ازجهان فروبست. پيکراين هنرمند ارزنده در ميان غم و اندوه جمعی ازهنردوستان و هنرمندان کشورمان تا بهشت زهرا تشييع شد و درآنجا به آغوش خاک سپرده شد. علی حاتمی درسال1323هجری شمسی درخيابان وحدت اسلامی تهران متولد شد. پس از فراغت ازتحصيل دررشته نمايشنامه نويسی به نگارش فيلمنامه پرداخت. اولين اثر سينمايی وی با عنوان «حسن کچل» درسال1348 هجری شمسی ساخته شد. پس ازآن وی به خلق آثار بيشماری دست زد که مجموعه هاي« سلطان صاحبقران، هزاردستان، مثنوی مولوي، کمال الملک، دلشدگان و جهان پهلوان تختي» ازآن جمله اند. فيلمنامه های زنده يادعلی حاتمی همانند شعرهستند و می توان گفت که او يک شاعر فيلمساز بود. علی حاتمی کارهای با ارزشی دراحيای فرهنگ، ادبيات نمايشی و فضاسازی ايرانی انجام داد چرا که او زبان مردم را خوب درک می کرد و فرهنگ و سنتها را دستمايه آثار خويش می ساخت. اين هنرمند کم نظير، فيلمسازی ازپند و تمثيل بود. کاگردانی که می توانست ذهنيت ناب را ازطريق تمثيل و خلق استعاره درکلام و فضا به عينيّت بدل کند و يک ديدگاه کاملاً مجرد فرهنگی يا تاريخی با برداشت خاص خود را در قالبی مملوس و سينمايی بيان نمايد.
847 سال پيش درچنين روزی - 13ذيقعده سال580هجری قمري:« ابن جوزي» فقيه، اصولی و واعظ حنبلی مذهب دربغداد متولد شد. او آموختن را ازکودکی آغازکرد و بتدريج که بزرگترميشد به شاگردی انديشمندان زمان پذيرفته ميشد. ابن جوزی از17سالگی بجای پدروعظ ميگفت و درسال604هجری قمری نظارت براوقاف عامه و اوقاف سلطان به وی واگذارشد. منصبهای متعدد ابن جوزی و اعتبارعلمی او تدريس درمراکز مهم علمی آن زمان بغداد کينه اطرافيان سلطان را برای وی به همراه داشت و عاقبت سخن چينی های درباريان زمينه عزل ابن جوزی را فراهم آورد. ابن جوزی مردی دانشمند و مردم دوست بود و چون درمقام نماينده سياسی سلطان به شهرهای مختلف سفرميکرد دراين شهرها به تعليم ميپرداخت. «اَلايضاحُ فی الجَدَل» ازآثارابن جوزی بشمارميرود.
846 سال پيش درچنين روزی - 13ذيقعده سال581هجری قمري:« اَنوری اَبيوردي» ازشاعران نامدارو خطيبان برجسته دوم قرن ششم هجری درگذشت. او« صدرالدّين علی ابن اسحاق انوری ابيوردي» درسال520هجری قمری درابيورد خراسان به دنيا آمد و درجوانی درزمينه ادبيات، فلسفه و رياضيات تحصيل کرد. انوری درابتدای شاعری خاوری تخلص ميکرد ولی بعدها تخلص انوری را برگزيد. انوری ابيوردی را به سبب شيوه استادانه و سبک خطيبانهاش سلطان مداحان و ستايشگران ايرانی دانستهاند. ديوان اشعارانوری شامل قصايد، غزليات و قطعات اوست. انوری دراواخرعمربه سختی روزگارميگذراند و ازشهری به شهرديگرسفرميکرد.
401 سال پيش درچنين روزی - 13ذيقعده سال1026هجری قمري: ميرزا محمّدبن علی استرآبادی درمکه وفات يافت. وی به زهد و پارسايی مشهوربود. استرآبادی چندين کتاب نوشته است که ازآن ميان «کتاب رجاليّه، شرح آياتُ الاحکام و حاشيه تهذيبُ الاحکام شيخ طوسي» را ميتوان برشمرد.
776 سال پيش درچنين روزی - 5دسامبرسال1230ميلادي: «آلبرت کبير» فيلسوف و شيميدان آلمانی درگذشت. وی درسايه تحقيقات مستمر خود به ميل ترکيبی عناصر از مهمترين و عمده ترين مباحث علم شيمی پی برد. آلبرت کبير به عنوان اولين کشف مهم خود دراين زمينه دريافت که می توان فلز مس را با آرسنيک سفيد کرد. اين مبحث ها بعدها توسط ديگر شيميدانان تکميل شد.
