کتاب مذکور شامل چهار فصل تحت عناوین زیر می‌باشد:

1 - فصل اول مبانی زيبايی شناسی در عرفان اسلامي(الف:مبانی معنا شناختي)

2 - فصل دوم :مبانی زيبايی شناسی در عرفان اسلامي(ب:مبانی هستی شناسي)

3 - فصل سوم:مبانی زيبايی شناسی در عرفان اسلامي(ج:مبانی معرفت شناسي)

4 - فصل چهارم:مبانی زيبايی شناسی در عرفان اسلامي(د:مبان ارزش شناختي)

هدف نگارش :

گرايش به زيبايي، به عنوان يک تمايل اصيل انساني، همواره مورد توجه اصحاب خرد بوده است. شايد بتوان ادعا کرد که مطالعات پيرامون جمال و زيبايي، از کهن­ترين دل­مشغوليهای انديش وران بوده و گسترة وسيع پهنة تاريخ، گاه به فراوانی قريحه­های پر احساس، شاهد گفتگويی پُر حرارت پيرامون آن و گاه، به انجماد ارواح تهی از ذوق، شاهد به سردی گرائيدن آن بوده است. اين پيشينه، از منظر علمی هم، در نوسان و سرشار از آراء گوناگون است. برخی به جنبة طبيعی و فطری زيبايي، برخی به بُعد مادی و ظاهری آن، برخی به ابعاد متافيزيکی و ماوراء طبيعی آن و ... همت گماشته و به گونه­­های مختلف به برافروختن روشنايی اين بحث در بين ديگر مباحث علمی مبادرت ورزيده­اند.

در يک جمع­بندی کلی مي­توان مدعی شد به رغم ستوده بودن اين تلاشها، بيشتر رويکردها در زيبايي­شناسي، سطحی و محدود به زيباييهای ظاهری و محسوس است. به ويژه در عصر کنونی که بشر به بهانة تجدد همه جانبه، افزون بر بي­مهری به ميراث تاريخی خود، تلاش کرده هنر و زيبايي­شناسی را هم همانند هر عرصة ديگري، منعزل از پيشينه، عصری و دنيوی کند. زيبايي­شناسی معاصر، نه تنها از معرفت­شناسي، بلکه از لحاظ روش­مطالعه هم با آنچه در سنت و دين رايج بود، زاويه گرفته و پيامد اين فاصله، بروز مشکلات بسياری در زمينة علمی و عملی بوده است.

اما در زيبايي­شناسی وحياني، عارفان مسلمان با الهام از آيات قرآن و روايات معتبر، به باطن زيبايی بيشتر توجه کرده، خداوند را منبع زيبايی و عالم را جلوة جمال الاهی يافته و بدين­سان بُعد قدسی زيبايی را دريافته­اند. ترديدی نيست که عرفان به علت موضوع و هدفش، به عنوان شاخه­ای مهم و علمی اصالی در بين شاخه­های دانش مطرح است. چه اينکه هدف نهايی خلقت برای انسان آن گاه کشف مي­شود که بر اثر سلوک عرفاني، سالک بتواند حقيقت هستی را، که همان عالم لاهوت است، يافته و وحدت ملک و لاهوت را نظاره کند. عارفان مسلمان بر اين باورند که به مدد مساعدت و ياری وحي، گونه­ای معرفت نسبت به هستی مي­يابند که ايشان را در زمينه­های گوناگون ياری کرده و از جمله، در تأسيس مبانی زيبايي­شناسی و هنر و نيز ابداع رويکرد متفاوت از آنچه در محافل هنر از گذشته تا کنون رايج بوده، توانمند مي­سازد.

اين تحقيق مي­کوشد تا مبانی و اصول علمی زيبايي­شناسی در آثار عارفان مسلمان را که ريشه در کتاب و سنت دارد، استخراج و بررسی کند. مبانی مطرح در اين نوشتار، به طور عمده در چهار گروه مبانی معناشناختي، هستي­شناختي، معرفت­شناختی و ارزش­شناختی سازماندهی شده و تلاش بر اين است تا هر مبنا در قالب فصلی جداگانه و با ساختاری منطقي، مورد بررسی قرار گيرد. همچنين تبيين رابطه عرفان و زيبايی و يافتن منابع قرآنی مبانی زيباشناسی که عرفان راستين از آن بهره­مند شده است از مسأئل اساسی اين تحقيق است. همانطور که از عنوان انتظار مي­رود، تلاش اين نوشتار معطوف به افق­گشايی از چهرة مبانی زيبايي­شناسی عرفانی به مساعدت وحی به عنوان برترين ادراک يقينی و معرفت بخش، در آثار عارفان است.