( 11 آذر روز جهانی مبارزه با ایدز )
س: ایدز چیست ؟
ج: یک بیماری در حال حاضر غیر قابل درمان ولی قابل پیشگیری است. که توسط ویروس HIV منتقل می شود و به تدریج قدرت دفاعی بدن را کم می کند . فرد آلوده در ابتدا مرتباً دچار بیماریهای عفونی خفیف و سپس بیماریهای مزمن و نهایتاً عفونت یا سرطانهای مرگ آور می شود . مرحله نهایی عفونت HIV ، ایدز نامیده می شود .
س: چگونه ممکن است به ویروس HIV آلوده شویم ؟
ج : رفتارهای پرخطر از عوامل مهم آلودگی به ویروس HIV است . روابط جنسی با افراد متعدد ( بدون استفاده از کاندوم ) ، استفاده از سرنگ و سوزن مشترک برای تزریق یا استفاده از وسایل برنده مثل تیغ ، رفتارهای پرخطرمثل استفاده از نوشیدنی های الکلی و مواد مخدر ( تریاک ،حشیش وگراس ) مواد روان گردان محرک مثل اکستازی ( قرص x ) و غیره که قدرت تصمیم گیری و انتخاب درست را از فرد سلب می کنند .
س : HIV را از کجا می توان پیدا کرد ؟ به عبارتی کدام یک از مایعات بدن حاوی HIV است ؟
ج : HIV به مقادیر زیاد در مایعات زیر وجود دارد :
- § خون و تولیدات خونی
- § مایع منی و ترشحات قبل از انزال
- § ترشحات دهانه رحم و واژن
- § شیر مادر
در ضمن اعمال جراحی ، پرسنل بهداشتی ممکن است در تماس مایعات بدنی زیر باشند که حاوی مقادیر قابل توجهی از HIV هستند :
- § مایع آمنیوتیک ( مایع اطراف جنین )
- § مایع مغزی نخاعی
- § مایع سینوویال ( مایع اطراف مفاصل استخوانی )
HIV به مقادیر کمتر در موارد زیر وجود دارد :
- § بزاق
- § اشک
- § مایع تاول
HIV در این مایعات وجود ندارند :
- § ادارار
- § مدفوع
- § استفراغ
- § عرق
س : چه مدتی HIV در خارج از بدن انسان می ماند ؟
ج: بطور کلی طبیعت شکننده ویروس ، از اینکه ویروس برروی مواد برای مدت زمان طولانی در هوای آزاد باقی بماند جلوگیری می کند .تنها مطالعات به روی طول عمر HIV خارج از بدن ، در آزمایشگاهها تحت موقعیت های علمی کنترل شده ، انجام گردیده است . این مطالعات مشخص کرده اند HIV تحت تأثیر سرمای شدید قرارنمی گیرد ولی توسط درجه حرارت c60 تخریب می شود . مطالعات علمی نشان می دهد که HIV گاهی اوقات در خون خشک شده ، در هوای اتاق ، برای بیشتر از6 روز باقی می ماند . در حقیقت ارزیابی طول مدت باقی ماندن HIV خارج از بدن در یک موقعیت غیر آزمایشگاهی فوق العاده مشکل است .
س: آیا راهی وجود دارد که HIV خودش را ایجاد کند ؟
ج : HIV نمی تواند خودش را تحت هیچ موقعیتی بوجود آورد . ویروس باید در بدن فردی وجود داشته باشد تا بعد به فرد دیگری برسد .
س: HIV یک عفونت قابل انتقال است که از فردی به فرد دیگر منتقل می شود ، راههای انتقال چیست ؟
ج : تنها راهی که یک فرد می تواند به HIV آلوده شود این است که ، مایعات بدن یک فرد آلوده ، به بدن یک فرد غیر عفونی برسد . راه اصلی که HIV منتقل می شود ، تماس جنسی واژینال یا آنال غیر محافظت شده است ، مثل تماس جنسی بدون کاندوم یا توسط تماس خونی است و معمولاً انتقال عفونت با این روش ، بدلیل استفاده سرنگ مشترک با یک فرد آلوده است . در نهایت ممکن است عفونت از یک مادر آلوده به فرزندش در رحم حین تولد یا حین شیردادن منتقل شود .
س : آیا افراد مبتلا به HIV از طریق تماسهای اجتماعی نرمال آلوده می شود ؟
ج : از طریق تماسهای اجتماعی نرمال ، مثل دست دادن ، صندلی های توالت فرنگی ، استخر شنا ، کارد و چنگال اشتراکی ، بوسیدن ، عطسه ، سرفه ، هوا، آب و غذا منتقل نمی شود . این ویروس نمی تواند برای مدت طولانی خارج از بدن انسان باقی بماند پس تماسهای اجتماعی معمولی نمی تواند دلیل انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر باشد .
س : آیا فرد می تواند از طریق صندلی تأتر یا سینما آلوده شود ؟
ج : داستانهایی از طریق اینترنت پخش می شود در مورد اینکه ، افرادی توسط سوزنهایی که در صندلی سینما و یا در محفظه های پول برگردان تلفن همگانی رها گردیده آلوده شده اند . شایعات پایه حقیقی ندارد . برای اینکه عفونت HIV به این طریق منتقل شود سوزن باید محتوی خون آلوده ، با سطح بالایی از ویروس آلوده کننده باشد . اگر شخصی با یک سوزن آلوده خراشیده شود ، می تواند به HIV آلوده گردد . هرچند امکان آن 4/0 % یا چهار در هزار است . هر چند سوزن دور انداخته می شود بیماریهای منتقله از طریق خون مثل هپاتیت B ، C و HIV را منتقل نماید ، ولی ریسک عفونت به این دلیل بسیار کم است .
س : آیا ریسک انتقال HIV با تاتو کردن ، خالکوبی یا از طریق آرایشگاه وجود دارد ؟
ج : اگر وسایل آلوده به خون استریل نشده و به صورت مشترک مصرف شود ، ریسک انتقال HIV وجود دارد. افرادی که بدنشان را خالکوبی یا تاتو می کنند ، باید پیگیر احتیاط های عمومی باشند که جهت جلوگیری از انتقال بیماریهای منتقله از طریق خون مثل هپاتیت B و HIV طرح ریزی گردیده اند . ریسک عفونت تا وقتی که زخم نشود و خون آلوده وارد زخم نشده ، وجود ندارد . تیغ صورت تراشی سنتی که توسط آرایشگران استفاده می شود ، امروزه غیر مجاز و فقط باید یکبار مصرف استفاده شود .
س : آیا وقتی فرد به پزشک یا دندانپزشک مراجعه می کند ، در خطر آلودگی به HIV هست ؟
ج : انتقال HIV در مراکز بهداشتی بسیار کم است ، تمام متخصصان سلامتی ، لازم است پیگیر روشهای کنترل عفونت در برخورد با بیمار باشند که این روشها ، احتیاطهای عمومی برای کنترل عفونت نام دارد . و برای جلوکیری از آلودگی به بیماریهای منتقله از طریق خون مثل هپاتیت B ، Cو HIV هم در فرد بیمار و هم در فرد ارائه دهنده خدمات بهداشتی برنامه ریزی شده است .
س : آیا فرد توسط گازگرفتگی به HIV آلوده می شود ؟
عفونت به HIV ازاین طریق غیر معمول است ، فقط ابتلا یک زوج به HIV به دلیل گاز گرفتگی تأیید شده است . در این مورد خاص ، آسیب شدید بافتی و پارگی علاوه بروجود خون ، گزارش شده است .
س : آیا ممکن است فرد از یک پشه HIV بگیرد ؟
ج: نه وقتی پشه از فردی خون می گیرد ، خون را به هیچ فرد دیگری منتقل نمی کند . تنها چیزی که پشه تزریق می کند بزاق است که بعنوان یک روان کننده عمل می کند و سبب می شود پشه بطور مؤثری تغذیه شود .
س : اگر خون به چشم فرد پاشیده شود فرد به HIV آلوده می شود ؟
ج : تحقیقات نشان می دهد که خطر عفونت HIV به این طریق خیلی کم است و تعداد بسیار کمی از مردم اغلب در مراکز بهداشتی به HIV به دلیل پاشیدن خون در چشم آلوده شده اند .
س : آیا زمانی که فرد به HIV آلوده می شود ، اگر فوراً آزمایش انجام دهد می تواند بفهمد ؟
ج : عفونت HIV هیچ علامت خاص و اختصاصی ندارد . تنها راهی که می توانید مطمئن شوید که آیا آلوده به HIV هستید یانه تست آنتی پادها ی HIVHiv Anti) است ، تست آنتی HIV ، آنتی ژنهای ویروس را در خون افراد جستجو می کند . در اغلب افراد این آنتی پادها در طی سه ماه افزایش نمی یابد و 98% افزایش آنتی پادهارا در طی شش ماه عفونت دارند . گرفتن تست قبل از سه ماه ممکن است نتایج مبهمی را بدست آورد . چون یک فرد آلوده ممکن است آنتی پادهای ضد HIV اش هنوز بالا نرفته باشد . پس بهترین روش این است که حداقل سه ماه پس از آخرین زمانی که در یک ریسک بوده اید ، صبر کنید و سپس آزمایش انجام دهید . برخی از مراکز تست را مجدداً در شش ماهگی فقط برای اطمینان بیشتر انجام می دهند . مهم است که شاهد یک تماس بیشتر HIV در طی این دوره زمانی نباشید . مهمتر این است که شما باید یک روش جنسی سالم داشته و از سوزنهای مشترک استفاده نکنید . (
س : اولین علامت عفونت HIV چیست ؟
ج : تنها راه تشخیص آلودگی به HIV انجام تست Anti Hiv " " است . علائم شروع عفونت HIV خیلی اختصاصی نیست . اگر فردی آلوده است ، چند هفته پس از آلودگی ، برخی افراد ، یک بیماری شبیه سرماخوردگی را تجربه می کنند تنها 20% از افراد علائمی را تجربه می کنند که انقدر مهم هستند که به توجه پزشک نیاز دارند . سالهای متمادی پس از عفونت افراد ممکن است علائم اختصاصی بیماری یا کانسرهایی را تجربه نمایند ، اینها به این دلیل است که سیستم ایمنی قادر به مقابله با عفونت های فرصت طلب نیست . در هر صورت تشخیص عفونت HIV بدون تست خون بسیار مشکل است .
س : چگونه ابتلا به بیماری ایدزمشخص می شود ؟
ج : شما نمی توانید از ظاهر اشخاص بگویید که فرد دچار ایدز است و یا وارد مرحله بیماری HIV شده است . این مرحله نتیجه تضعیف سیستم ایمنی توسط ویروس است ، به حدی که فرد به سختی قادر به مقابله با عفونتهای قابل کنترل در یک فرد با ایمنی سالم می شود . چونکه این بیماری به سیستم عفونی شده فرد غالب می شود و از طرفی از اختلالات سیستم ایمنی میزبان برای ایجاد عفونت استفاده می کنند ، به عنوان عفونتهای فرصت طلب شناخته می شوند ( زیرا در شرایط معمولی ایجاد بیماری نمی کنند و این علاوه بر عفونتهای پاتوژن می باشد ) .
س : چه کسانی می توانند به ایدز آلوده شوند ؟
ج : هر کسی می تواند به ویروس ایدز آلوده شود .
مرکز مشاوره دانشگاه گیلان